Przezorny zawsze ubezpieczony

Schrony i obrona cywilna Płocka – miasto w świetle współczesnych zagrożeń.

Dotychczasowy system obrony cywilnej kraju oparty był na założeniach z lat 50-tych ubiegłego wieku. Dzisiejsze zagrożenia i technologie wymuszają na nas zupełnie nowe podejście do ochrony ludności cywilnej i ich mienia.  Prowadzenie debaty publicznej na ten temat nie jest próbą zapowiedzi zagrożeń. Jesteśmy dzisiaj bezpiecznym krajem i mamy doskonały czas, aby zadbać o nasze bezpieczeństwo na przyszłość. Podobnie jak zrobiła to Finlandia, konsekwentnie inwestująca i rozwijająca swój system schronów i obrony cywilnej. 

Najlepszym kierunkiem prowadzenia prac nad nowym kształtem polskiej obrony cywilnej jest wzorowanie się na doświadczeniach ukraińskich. Zachęcają nas do tego tamtejsze władze samorządowe, które mówią wprost: „Europo posłuchaj nas”.

O tych właśnie przygotowaniach na różnych szczeblach rozmawialiśmy dzisiaj podczas konferencji prasowej Lewicy, zorganizowanej z udziałem Wiceministra MSWiA Wiesława Szczepańskiego, kandydatki na prezydentkę Płocka Wiesławy Rybickiej – Bogusz oraz Adriana Brudnickiego, szefa płockiej Lewicy.

Wiesława Rybicka – Bogusz:  Płocczanki i płocczanie – musicie czuć się bezpieczni. Wspólnie z ekspertami przygotowałam przemyślany i skuteczny plan modernizacji istniejących oraz przygotowanie wytycznych budowy nowych obiektów ochronnych, które będą służyć nie tylko jako miejsca schronienia, ale także jako przestrzenie wielofunkcyjne, dostępne dla mieszkańców na co dzień. Biorąc przykład z najlepszych światowych praktyk, docelowo chce tworzyć przestrzenie, które będą zarówno funkcjonalne, jak i bezpieczne. Inspirują mnie zagraniczne rozwiązania, takie jak centra kultury, biblioteki czy przestrzenie sportowe, które w przypadku zagrożenia mogą pełnić rolę schronów, jednocześnie na co dzień służąc rozwojowi i integracji społeczności. Zobowiązuję się także do prowadzenia intensywnego dialogu z kluczowymi przedsiębiorstwami naszego regionu, takimi jak Orlen czy PERN, aby wspólnie pracować nad realizacją projektów, które będą odzwierciedlać nowoczesne podejście do społecznej odpowiedzialności biznesu w zakresie wsparcia finansowego na tego typu potrzeby. To niespotykana dotąd forma, ale działania z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu w obecnych czasach to w moim odczuciu już nie tylko wspieranie inicjatyw prospołecznych czy kulturalnych. Czas na nowe wymiary takiej współpracy. Wierzę, że przez wspólne zaangażowanie możemy osiągnąć więcej i skuteczniej zabezpieczyć nasze miasto przed ewentualnymi zagrożeniami.

Oprócz fizycznych aspektów bezpieczeństwa, niezwykle ważna jest edukacja i świadomość naszych mieszkańców. Zainicjuję cykl darmowych szkoleń i warsztatów, podczas których będziecie mogli nauczyć się, jak prawidłowo reagować w sytuacjach kryzysowych. Od podstawowej wiedzy na temat postępowania podczas alarmów (jak rozpoznawanie sygnałów wydawanych przez syreny alarmowe), po bardziej zaawansowane szkolenia z zakresu pierwszej pomocy czy bezpiecznej ewakuacji – chcę, aby każdy mieszkaniec czuł się przygotowany i bezpieczny.

Drodzy mieszkańcy Płocka, moja wizja to bezpieczne, edukowane i zintegrowane społeczeństwo, które potrafi stawić czoła wyzwaniom przyszłości. Nie jest to zadanie łatwe, ale jestem przekonana, że razem, z Waszym wsparciem, możemy przekształcić nasze miasto w miejsce, gdzie bezpieczeństwo i troska o wspólne dobro stają się fundamentem naszej przyszłości .Chcę by Płock stał się wzorem nowoczesnego, bezpiecznego i otwartego miasta, które z dumą przekazujemy kolejnym pokoleniom.

Wiceminister MSWiA Wiesław Szczepański mówił o pracach nad nową ustawą o obronie cywilnej. Przypomniał że ochrona ludności i obrona cywilna dotyczy wszystkich poziomów funkcjonowania kraju. Ochrona obejmuje zadania na poziomie gminy, powiatu, województwa i całego kraju. Obejmuje też społeczeństwo, które w ramach struktur lokalnych odgrywać będzie decydującą rolę.

Prace nad zapewnieniem bezpieczeństwa w postaci schronów są wieloetapowe:

Pierwszy etap obejmuje przeprowadzenie kompleksowego audytu stanu technicznego istniejących schronów, zidentyfikowanych w ramach ogólnopolskiego audytu schronów i miejsc doraźnego schronienia przeprowadzonego przez PSP. Priorytetem jest szybka modernizacja i remont tych obiektów.

Drugi etap zakłada wprowadzenie regulacji i zaleceń dla inwestorów oraz deweloperów, aby nowo powstające budynki mieszkalne i komercyjne zawierały przestrzenie, które mogą pełnić funkcję schronów lub miejsc doraźnego schronienia. 

Trzeci etap koncentruje się na budowie nowych, specjalnie zaprojektowanych schronów, które będą mogły obsłużyć większą liczbę mieszkańców w przypadku zagrożenia. Elementy tego etapu obejmują także pozyskanie źródeł finansowania budowy schronów, w tym fundusze rządowe i unijne.

Adrian Brudnicki: Płock jest wyjątkowym miejscem na strategicznej mapie Polski z uwagi na ulokowane tu firmy paliwowo – energetyczne takie jak ORLEN i PERN oraz ich magazyny paliwowe. Wsłuchując sie uważnie w doświadczenia ukraińskie musimy przede wszystkim zdefiniować jak najlepiej i najtrafniej ewentualne zagrożenia dla naszego miasta. Jak informują ukraińskie władze samorządowe – ostatnimi czasy Federacja Rosyjska prowadzi ostrzał miast przy pomocy pocisków hipersonicznych typu 3M22 CYRKON. Pocisk taki hipotetycznie wystrzelony np. z rosyjskich wód terytorialnych obwodu królewieckiego pokonuje trasę z Morza Bałtyckiego do Płocka dokładnie w 1,5 minuty. I to jest dla nas, płocczan punkt wyjścia do projektowania i planowania systemów obrony cywilnej naszego miasta. Tymczasem, informacje, które płocczanie mogą jeszcze znaleźć na tablicach informacyjnych w swoich klatkach schodowych to: „ogłoszenie alarmu o zagrożeniu – modulowany sygnał ciągły syreny w okresie 3 minut”. Jak widzimy sam pierwszy sygnał alarmowy trwa dłużej niż dosięgnięcie celu przez współczesne środki bojowe wystrzelone spoza terytorium RP. Dlatego samorząd ukraiński, borykający się z takimi atakami na co dzień, rozwinął na niespotykana skalę informowanie o zagrożeniach w sposób automatyczny przez aplikacje na smartfony. Działają one szybciej niż zdąży uruchomić się alarm syreny w ich miastach. W obliczu takiej sytuacji zaalarmowani mogą tylko zbiec do własnej piwnicy. I chociaż piwnica nie jest schronem bojowym i nie można jej tak traktować, to wystarcza przy takim ostrzale jako miejsce schronienia. Jak zauważyła strona ukraińska bloki mieszkalne tylko wyjątkowo podlegają zawaleniu. Najczęściej niszczone są tylko pojedyncze mieszkania a budynek mimo zniszczeń nie ulega destrukcji. Aplikacja pokazuje też najbliższe schrony, punkty apteczne, pomoc medyczną, funkcjonujące sklepy spożywcze i wiele innych.  Jak opisuje CyberDefence24 powołując się na „Time” przykład aplikacji Kyiv Digital (Cyfrowy Kijów), która przed inwazją Putina na Ukrainę służyła mieszkańcom ukraińskiej stolicy m.in. do płacenia za usługi miejskie i parkowanie. Obecnie popularny w Kijowie program na smartfony wykorzystywany jest jako mapka wskazująca użytkownikom najbliższe schrony, z których mogą skorzystać, jak i miejsca, w których mogą zaopatrzyć się w najważniejsze towary, takie jak jedzenie, leki czy benzyna. Jednym z pierwszych kroków, jakie podjął jego departament, było przekształcenie wspomnianej wyżej aplikacji mobilnej w usługę dla mieszkańców, która może ratować życie w czasie wojny. Najważniejszą funkcją, która się w niej pojawiła po wojennej aktualizacji, było informowanie o bombardowaniach i schronieniach przed nimi.

Z aplikacji korzysta ponad milion osób – a w ostatnich dniach z jej pośrednictwem wysyłano od 6 do 10 alertów bombowych dziennie. Program jest szczególnie wartościowy dla tych osób, które nie mają dostępu do mediów, posiadają jednak smartfony.

Jak okazało się po inwazji, łączność z internetem okazała się tym, co najważniejsze dla zarządzania obroną cywilną miasta i utrzymania problemów jego mieszkańców pod kontrolą. Łączność ta jednak nie była wcześniej dostępna w schronach przeciwlotniczych ani innych miejscach, w których mieszkańcy Kijowa poszukiwali ochrony przed rosyjskimi bombami – np. w tunelach metra. Urząd miejski na szybko podłączył zatem internet do ponad 1000 schronów, w hotspoty zostało również doposażone metro. W zapewnieniu stałej łączności z internetem pomogła firma SpaceX Elona Muska, która podarowała Ukrainie satelity Starlink.”

Zdajemy sobie sprawę, że wybrany za chwilę samorząd płocki będzie musiał zmierzyć się z wyzwaniami wprowadzenia nowych zasad obrony cywilnej. Wiesława Rybicka – Bogusz oraz płocka Lewica są gotowe i przygotowane do pracy nad nowym obszarem działalności.

Adrian Brudnicki